Στη σύγχρονη ιστορία, οι προσπάθειες για τη θεραπεία των εξαρτήσεων αρχικά στηρίχθηκαν στην αντικατάσταση των εξαρτητικών ουσιών με άλλες ( π.χ. αντικατάσταση της μορφίνης με την ηρωίνη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα), εναλλακτικά στην εφαρμογή της ψυχανάλυσης για την επίλυση των ενδοψυχικών συγκρούσεων που, όπως πιστευόταν, ευθύνονταν για όλα τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Στη δεκαετία του ΄60, στην Αμερική έγινε η πρώτη προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι ουσιοεξαρτημένοι περισσότερο συνολικά σαν κοινωνικές οντότητες που βρίσκονται σε ρίξη με τον εαυτό τους και την κοινωνία. Έτσι εμφανίστηκαν οι πρώτες θεραπευτικές κοινότητες, μικρές κοινωνίες με νόμους, υπεχρεώσεις και δικαιώματα, τιμωρίες και αμοιβές.

Από τότε μέχρι σήμερα η προσπάθεια για την καλύτερη θεραπευτική πρόταση για τις εξαρτήσεις συνεχίζεται και οι μορφές της θεραπείας αλλάζουν καθώς αλλάζει το ίδιο το πρόβλημα, οι συνθήκες και οι ανάγκες που το συντηρούν, αλλά και η επιστημονική γνώση που έχει πια συσσωρευτεί.

Κεντρική έννοια σε όλες τις θεραπευτικές προτάσεις, είναι η έννοια του κινήτρου, της βούλησης που έχει ο θεραπευόμενος για αλλαγή. Το κίνητρο είναι θα λέγαμε η πρώτη ύλη κάθε θεραπευτικής παρέμβασης. Η οικογένεια δεν μπορεί να «σύρει» κάποιον στη θεραπεία αν και το ίδιο το άτομο δεν το επιθυμεί.

Σήμερα, τα θεραπευτικά προγράμματα των εξαρτήσεων είναι ποικίλα αντανακλώντας τις ποικίλες πλευρές του φαινομένου καθώς και τους θεραπευτικούς στόχους που το καθένα απ’ αυτά θέτει.

Έτσι διακρίνουμε:

Α) Ανάλογα με το θεραπευτικό στόχο τα Προγράμματα Απεξάρτησης (οριστική αποχή από την εξαρτητική συμπεριφορά) και τα Προγράμματα Μείωσης της βλάβης (υποκατάσταση της κύριας ουσίας χρήσης με άλλη, μειώνοντας τους κινδύνους για την υγεία του ατόμου και βελτιώνοντας τη λειτουργικότητα και κοινωνική του συμμετοχή).

Β) Ανάλογα με το αν χρησιμοποιούν φαρμακευτικές ουσίες στη θεραπεία, τα στεγνά και μη στεγνά προγράμματα.

Γ) Ανάλογα με το αν ο θεραπευόμενος παραμένει στο χώρο θεραπείας του για όσο αυτή διαρκεί ή πηγαίνει σε προγραμματισμένες θεραπευτικές συναντήσεις διαμένοντας στο σπίτι του, τα προγράμματα κλειστού και ανοιχτού τύπου.

Δ) Ανάλογα με την ηλικία των χρηστών, τα προγράμματα για εφήβους και για ενήλικες.

Η εξάρτηση μπορεί να θεραπευτεί εφόσον το άτομο το επιθυμεί και ζητήσει την κατάλληλη βοήθεια. Πολλές φορές οι χρήστες ξεπερνούν τη σωματική εξάρτηση μόνοι τους. Η μεγαλύτερη δυσκολία στη θεραπεία είναι η ψυχική εξάρτηση τη στιγμή που κάποιος έχει μάθει να ζει, να συμπεριφέρεται και να υπάρχει με τη βοήθεια της ουσίας. Παρόλο που το εξαρτημένο άτομο συχνά λέει «το ελέγχω» ή «θα το ξεπεράσω μόνος μου» διαπιστώνεται ότι σπάνιες είναι οι περιπτώσεις που υπάρχει θεραπεία χωρίς εξωτερική βοήθεια. Η διαφορετικότητα των προγραμμάτων ακολουθώντας και τη διαφορετικότητα των ανθρώπων και των αναγκών τους, δίνει τη δυνατότητα της επιλογής και μπορεί να αυξήσει το κίνητρό του ατόμου για αλλαγή.


Προγράμματα Θεραπείας των εξαρτήσεων στη Θεσσαλονίκη

Προγράμματα για εφήβους

• ΑΝΑΔΥΣΗ Μονάδα Εφήβων του ΚΕ.Θ.Ε.Α.. Στεγνό, ανοιχτό, πρόγραμμα απεξάρτησης από ψυχοτρόπες ουσίες 2310 253534 www.kethea-anadysi.org


• Ιατρείο παιδιών και εφήβων για την αντιμετώπιση του εθισμού στους Η/Υ και το Διαδίκτυο. Ανοιχτό πρόγραμμα του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης 2310 814780 & 2313 312421

Προγράμματα για ενηλίκους

ΟΚΑΝΑ (Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών) www.okana.gr
Προγράμματα υποκατάστασης. Ανοιχτά Προγράμματα Μείωσης της Βλάβης από τη χρήση οπιοειδών ουσιών.

• Β’ Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης 2310 601101-02


• Γ’ Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης 2310 357109 & 2310 357463


• Δ’ Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης 2310 500299


• Ε ' Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης 2310 219430 & 2310 219414


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."ΓΈΝΝΗΜΑΤΑΣ" 2310 545745 & 2310 501623


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ" 2310 867440 & 2310 859560


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ" 2310 434611 & 2310 486633


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ" 2310 218424 & 2310 201787


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ" 2310 886098, 2310 868896, 2310 868895


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ" 2310 684801 & 2310 681861


• Μονάδα Υποκατάστασης - Γ.Ν.Θ."Ν.ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ" 2310 212525 & 2310 204381


• Μονάδα Υποκατάστασης - 424 2310 683843

Αιτήσεις και πληροφορίες για εισαγωγή σε όλα τα θεραπευτικά προγράμματα υποκατάστασης της Θεσσαλονίκης στο 2310 601101- 02.
Ανοιχτή τηλεφωνική γραμμή 1031

ΚΕ.Θ.Ε.Α. (Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων) www.kethea.gr

• Θεραπευτική Κοινότητα ΙΘΑΚΗ του ΚΕ.Θ.Ε.Α. Στεγνό, κλειστό πρόγραμμα απεξάρτησης από τις ψυχοτρόπες ουσίες.
  Κέντρο ενημέρωσης και εισαγωγής 2310 212030
  Κέντρο οικογενειακής υποστήριξης 2310 544976


• Κέντρο Υποδοχής και Επανένταξης Αποφυλακισμένων χρηστών. Πρόγραμμα στεγνό του ΚΕ.Θ.Ε.Α. 2310 544939


• Ειδικό Πρόγραμμα για εξαρτημένους γονείς. Ανοιχτό, στεγνό Πρόγραμμα του ΚΕ.Θ.Ε.Α. 2310 544939


• Τηλεφωνική γραμμή Ψυχολογικής Υποστήριξης 1145

Ψ.Ν.Θ. (Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης)

• «Θεραπευτικό» Κέντρο ΑΡΓΩ. Ανοιχτό, στεγνό πρόγραμμα απεξάρτησης από παράνομες ουσίες. www.argothes.gr
  Σταθμός Καθοδήγησης (χορήγηση ανταγωνιστών των οπιοειδών, κατά περίπτωση) 2310 226780
  Συμβουλευτική Γονέων 2310 668616


• Θεραπευτικός και Συμβουλευτικός Σταθμός για άτομα εξαρτημένα από αλκοόλ, φάρμακα και τυχερά παιχνίδια. Ανοιχτό πρόγραμμα απεξάρτησης για τους χρήστες και τις οικογένειές τους 2310 542141


• Θεραπευτική Κοινότητα ΚΑΡΤΕΡΩΝ. Στεγνό, κλειστό πρόγραμμα απεξάρτησης από τις ψυχοτρόπες ουσίες.
  Συμβουλευτικός Σταθμός για την εισαγωγή στην κοινότητα 2310 550919
  Συνεργασία με τη Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης του Ψ.Ν.Θ.


• «Ιανός» Πρόγραμμα αποκατάστασης εξαρτημένων. Ανοιχτό, στεγνό πρόγραμμα υποστήριξης χρηστών του Ψ.Ν.Θ. 2310 550919
  Συνεργασία με τη Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης του Ψ.Ν.Θ.





• Ναρκομανείς Ανώνυμοι: 2310 625355 www.na-greece.gr. Ανοιχτές συγκεντρώσεις με στόχο την απεξάρτηση από ψυχοτρόπες ουσίες εκτός του αλκοόλ, χωρίς την παρουσία επαγγελματιών.


• Αλκοολικοί Ανώνυμοι: 2310 626126 www.aa-greece.gr. Ανοιχτές συγκεντρώσεις με στόχο την απεξάρτηση από αλκοόλ, χωρίς την παρουσία επαγγελματιών.


• Ανώνυμοι Εξαρτημένοι από τυχερά παιχνίδια: www.na-greece.gr. Ανοιχτές συγκεντρώσεις με στόχο την απεξάρτηση από το τζόγο, χωρίς την παρουσία επαγγελματιών.


• Ανώνυμοι Υπερφάγοι: 6938 682002 www.anonymoi-yperfagoi.weebly.com. Ανοιχτές συγκεντρώσεις με στόχο την απεξάρτηση από την υπερφαγία, χωρίς την παρουσία επαγγελματιών.


• Πρόγραμμα Προαγωγής της Αυτοβοήθειας του Α.Π.Θ. – ΟΚΑΝΑ.
  2310 500477,78 www.selfhelp.web.auth.gr/home.htm. Ανοιχτό, στεγνό πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης εξαρτημένων από ψυχοτρόπες ουσίες και των οικογενειών τους με έμφαση στην αλληλοβοήθεια των συμπασχόντων.


• Υπηρεσία Εξαρτήσεων της Γ' Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του Π. Ν. ΑΧΕΠΑ: 2313 303775. Εξωτερικό Ιατρείο για την υποστήριξη εξαρτημένων από αλκοόλ και άλλες ψυχοτρόπες ουσίες σε εσωτερική (με νοσηλεία) και εξωτερική βάση.


• «ΟΑΣΙΣ» Κέντρο Υποστήριξης εξαρτημένων ατόμων: 2310 508598. www.oasis.org.gr Μη Κυβερνητική Οργάνωση. Στεγνό, ανοιχτό θεραπευτικό πρόγραμμα για όλες τις εξαρτήσεις εκτός του καπνού βασισμένο στη φιλοσοφία των 12 βημάτων, με την παρουσία επαγγελματιών.


• Ιατρεία Διακοπής καπνίσματος
  Νοσοκομείο Γ. Παπανικολάου Θεσσαλονίκης, 2310 350339
  ΓΠΝ Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης, 2310 693229
  Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, 2310 898382